Als uw werknemer arbeidsongeschikt wordt, gelden er veel regels. Een groot deel van de regels ziet op de begeleiding van de zieke werknemer op zodanige wijze dat terugkeer in het eigen of ander passend werk wordt gerealiseerd. Is de werknemer langdurig arbeidsongeschikt dan beoordeelt UWV bij de aanvraag van de WIA-uitkering of u voldoende aan re-integratie tijdens ziekte hebt gedaan. Deze toets wordt de poortwachtertoets genoemd.
Bij ontslag op grond van langdurige arbeidsongeschiktheid moet de werkgever zorgvuldig onderzoeken of het mogelijk is de werknemer in een passende functie te herplaatsen.
Procedure 1e en 2e ziektejaar
Binnen zes weken na de eerste ziektedag moet de Arbo-dienst, indien sprake is van dreigend langdurig verzuim, een probleemanalyse opstellen over het desbetreffende ziektegeval. Behoort terugkeer naar het werk tot de mogelijkheden, dan stelt de werkgever binnen twee weken na de probleemanalyse, in overeenstemming met de werknemer een plan van aanpak op. Dit plan van aanpak wordt regelmatig (minimaal iedere zes weken) met de werknemer besproken en eventueel bijgesteld. Als een werknemer 42 weken arbeidsongeschikt is, moet de werkgever de werknemer hebben ziek gemeld bij het UWV. Dit mag uiteraard ook eerder. Meld je de werknemer te laat ziek, dan kan UWV hiervoor een boete opleggen.
Aan het einde van het eerste ziektejaar vindt een evaluatie plaats van de wederzijdse re-integratie inspanningen, het zogenaamde 'opschudmoment'.
Uiterlijk bij 21 maanden arbeidsongeschiktheid vraagt de werknemer een Wia-uitkering aan. Deze aanvraag gaat vergezeld met een re-integratie verslag. Het re-integratie verslag bestaat voor een deel uit de visie van de werknemer op de inspanningen die hij heeft ondernomen om het werk te hervatten. Voorts bevat het een oordeel en advies van de Arbo-dienst en het plan van aanpak en de bijstellingen.
In de ‘Regeling procesgang eerste en tweede ziektejaar’ staat welke stappen werkgever en werknemer moeten zetten. In de ‘Beleidsregels beoordelingskader poortwachter’ staat het kader voor de beoordeling van de re-integratie-inspanningen.
De poortwachtertoets
Vanaf 1 april 2002 geldt de Wet verbetering poortwachter. De belangrijkste maatregelen uit de wet zijn:
- Werkgever en werknemer moeten aan het eind van het eerste ziektejaar een evaluatieverslag opmaken over wat zij hebben gedaan om terugkeer naar werk te bespoedigen.
- Het re-integratieverslag wordt getoetst door het UWV. Werkgevers die onvoldoende hebben gedaan om een zieke werknemer aan het werk te helpen, kunnen worden verplicht om het loon maximaal een jaar langer door te betalen, dit noemt men de ‘loondoorbetalingsverplichting’. Zolang de extra loondoorbetalingsverplichting loopt, kunt u de werknemer niet ontslaan. U kunt de loondoorbetalingsverplichting bekorten door zo snel mogelijk alsnog aan de inspanningsverplichting te voldoen.
- Werknemers die zich onvoldoende hebben ingespannen kan (een deel van) de Wia-uitkering worden geweigerd. Daarnaast kunnen zieke werknemers die weigeren mee te werken aan hun re-integratie worden geconfronteerd met stopzetting van de loondoorbetaling of met ontslag.
- Werknemer en werkgever kunnen bij UWV een deskundigenoordeel (second opinion) vragen over de vraag of binnen de organisatie andere passende arbeid aanwezig is, dan wel of de werkgever voldoende re-integratieactiviteiten heeft ontplooid. Passende arbeid is alle arbeid die de werknemer kan worden opgedragen, gezien zijn arbeidsverleden, opleiding, aanwezige competenties en overige persoonlijke omstandigheden.
- Werkgever en werknemer kunnen gezamenlijk UWV verzoeken om de Wia-keuring (maximaal een jaar) uit te stellen, bijvoorbeeld in het geval dat de re-integratie al vergevorderd is.
- Een werknemer die minimaal 13 weken ziek is en waarvan duidelijk is dat de arbeidsongeschiktheid duurzaam is, kan een Wia-uitkering aanvragen met een verkorte wachttijd.
Heeft u vragen rond ziekte en arbeidsongeschiktheid?
- Wat zijn de regels als uw werknemer regelmatig een korte periode arbeidsongeschikt is?
- Kunt u uw werknemer ontslaan wegens arbeidsongeschiktheid? Is voldaan aan de voorwaarden?
- Moet uw werknemer meewerken aan de re-integratieactiviteiten? En wat als de werknemer dit niet doet?
- Wat wordt verstaan onder een ‘passende functie’?
- Wanneer heeft u zich voldoende ingespannen voor de re-integratie van uw werknemer?
- Wat gebeurt er wanneer de werknemer ziek is als gevolg van haar zwangerschap?
Onze advocaten en adviseurs zijn specialist in arbeidsongeschiktheidsvraagstukken. Wij helpen u met het op juiste wijze toepassen van de regelgeving en adviseren u als de re-integratie door toedoen van de werknemer stagneert. Mocht het niet lukken om de medewerker te behouden voor de organisatie, dan helpen wij u om te zorgen dat het dienstverband tot een goed einde komt.