In een eerdere publicatie hebben wij u geïnformeerd over de invoering van het eerste deel van de Wet Invoering Extra Geboorteverlof (WIEG). Kort en goed betekent dit dat sinds 1 januari 2019 de twee dagen kraamverlof en drie dagen ouderschapsverlof voor de andere ouder worden vervangen door het geboorteverlof van vijf dagen (voor een fulltime werknemer). Dit komt neer op één keer de wekelijkse arbeidsduur. In deel 2 van de WIEG wordt dit geboorteverlof per 1 juli 2020 verruimd.
Doel van de WIEG
Het doel van de WIEG is dat vaker en langer geboorteverlof voor partners normaal wordt. Dit moet leiden tot een betere binding tussen partner en kind. Andere doelen van de WIEG zijn meer zorg door de andere ouder voor het kind, een meer evenwichtige werk-privébalans en vrouwen meer ruimte bieden voor deelname aan de arbeidsmarkt.
De werkgever betaalt tijdens dit geboorteverlof het loon van de werknemer volledig door (100%). Partners kunnen het geboorteverlof direct na de geboorte opnemen, maar dit mag ook later. Zolang het maar binnen de eerste vier weken na de bevalling is. De werkgever mag geen voorwaarden stellen aan de opname van dit verlof. Denk hierbij aan de voorwaarde dat uit de meest recente beoordeling moet blijken dat de werknemer minimaal voldoende functioneert. Een dergelijke voorwaarde mag niet worden gesteld.
Goed om nu kennis te nemen van de belangrijkste onderdelen van de aanstaande toevoeging van het aanvullend geboorteverlof.
Het aanvullend geboorteverlof per 1 juli 2020
Per 1 juli 2020 wordt het aanvullend geboorteverlof van maximaal vijf werkweken ingevoerd. De werknemer kan van dit verlof gebruikmaken wanneer het kind is geboren op of na 1 juli 2020. Wanneer de werknemer hiervan gebruikmaakt, dan betaalt niet de werkgever het loon over de verlofperiode, maar betaalt het UWV een uitkering aan de werknemer. De werkgever kan er ook voor kiezen de uitkering aan de werknemer te betalen. UWV betaalt de uitkering dan niet aan de werknemer maar aan de werkgever. De werknemer krijgt een uitkering van UWV van 70 procent van het dagloon. Hiervoor geldt een maximum van 70 procent van het maximumdagloon. De werkgever en de werknemer kunnen natuurlijk wel afspreken dat de werkgever het dagloon aanvult tot het reguliere salaris van de werknemer. Let wel, tenzij opgenomen in de toepasselijke cao of arbeidsvoorwaardenregeling is er geen enkele verplichting voor de werkgever om een dergelijke aanvulling te geven. Bovendien moet de werkgever er rekening mee houden dat wanneer hij eenmaal een dergelijke aanvulling aan een werknemer biedt, hij in andere vergelijkbare gevallen deze aanvulling ook zal moeten bieden.
Gaat een werknemer gebruik maken van het extra geboorteverlof, dan dient de werkgever een aanvraag in bij het UWV. Net als bij het geboorteverlof geldt ook bij het aanvullend geboorteverlof de arbeidsduur per week als uitgangspunt. Een parttimer die drie dagen per week werkt, heeft recht op maximaal vijf maal drie dagen aanvullend geboorteverlof.
Voorwaarden voor extra geboorteverlof
Aan dit verlof zijn wel drie belangrijke voorwaarden verbonden. Ten eerste moet de andere ouder dit verlof opnemen in het eerste half jaar na de geboorte. Ten tweede geldt als voorwaarde dat de andere ouder eerst het geboorteverlof van eenmaal het aantal werkuren per week heeft opgenomen. Pas dan komt hij in aanmerking voor het aanvullend geboorteverlof. Ten derde moet de werknemer het aanvullende geboorteverlof in hele weken aanvragen. In overleg met de werkgever kan de werknemer het aanvullend verlof spreiden over een periode langer dan vijf weken. Bij een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang mag de werkgever in overleg met de werknemer de verlofdagen anders inroosteren.
Van belang om rekening mee te houden voor de werkgever
Hoewel de kosten voor het aanvullend geboorteverlof niet bij de werkgever liggen, vraagt deze vorm van verlof wel om andere redenen de nodige aandacht van de werkgever. Met name voor organisaties met een beperkt aantal medewerkers en/of waarbij sprake is van werken in ploegen, kan de afwezigheid van een werknemer voor een aaneengesloten periode van vijf weken, of een verdeling van dit verlof over een nog langere periode ertoe leiden dat druk ontstaat op de planning van werkzaamheden en de inzet van werknemers. De werkgever zal hiermee goed rekening moeten houden door goede en vooral tijdige afspraken te maken met de werknemer die het aanvullend geboorteverlof wil gaan genieten. De noodzaak om tijdig goede afspraken te maken geldt nog meer wanneer sprake is van meerdere werknemers die gelijktijdig of overlappend gebruik gaan maken van het geboorteverlof.
Het is om die reden dan ook verstandig de werknemer te wijzen op de voorwaarden waaraan een aanvraag moet voldoen:
Het verlof moet binnen zes maanden na de bevalling zijn genoten
De wet stelt als voorwaarde dat het aanvullend geboorteverlof door de werknemer moet zijn genoten binnen zes maanden na de bevalling van de partner.
De aanvraag van het verlof moet zijn ingediend minimaal vier weken voor de ingangsdatum
Minimaal vier weken voordat het aanvullende geboorteverlof ingaat, moet de werknemer de verlofwens schriftelijk melden aan de werkgever. Dat doet hij of zij met een brief of e-mail. De werkgever wordt met de termijn van vier weken in de gelegenheid gesteld een voorziening te treffen voor de periode dat de werknemer niet aanwezig is. Als de werknemer het geboorteverlof niet op tijd aanvraagt, bijvoorbeeld omdat het kind te vroeg wordt geboren, dan meldt de werknemer het aanvullende verlof zo snel mogelijk bij de werkgever. Wanneer sprake is van een dergelijke bijzondere situatie, dan neemt de werkgever de aanvraag in behandeling alsof deze vier weken voor de ingangsdatum is ingediend.
Wat moet zijn opgenomen in de aanvraag voor aanvullend geboorteverlof?
In de aanvraag van het aanvullend geboorteverlof meldt de werknemer:
- Wanneer hij of zij het verlof wil opnemen: de werknemer kan dit laten afhangen van de datum van de bevalling, het bevallingsverlof van de partner of van het geboorteverlof van 1 week.
- Hoeveel hele weken de werknemer het verlof wil aanvragen: 1, 2, 3, 4 of 5 weken.
- Over hoeveel weken de werknemer dit verlof wil spreiden: bijvoorbeeld 5 werkdagen binnen een week opnemen of 5 werkdagen over 5 weken spreiden.
Aanvullend geboorteverlof en ouderschapsverlof
Naast het extra geboorteverlof blijft het (on)betaalde ouderschapsverlof gewoon bestaan. Ouders kunnen ouderschapsverlof opnemen tot de achtste verjaardag van het kind. Het betreft onbetaald verlof van 26 keer het aantal arbeidsuren per week. Het kan wel zo zijn dat in de van toepassing zijnde cao staat dat een deel van het ouderschapsverlof door de werkgever wordt doorbetaald.
Is alles rond geboorte- en ouderschapsverlof nu geregeld?……. nee nog niet!
Ook op het gebied van het ouderschapsverlof zijn ontwikkelingen gaande. Zo heeft het kabinet op 29 april 2020 kenbaar gemaakt op welke wijze het uitvoering wil geven aan de Europese richtlijn betreffende de balans tussen werk en privéleven van ouders die waarschijnlijk nog in juni 2020 wordt vastgesteld. Het plan van het kabinet is per 2022 gedurende de eerste negen weken van het ouderschapsverlof voor iedere werknemer de salarisbetaling deels voort te zetten. De discussie in de Tweede Kamer over deze vergoeding moet nog worden gevoerd en daarmee staat de definitieve duur en hoogte van de vergoeding nog niet vast. Als de parlementaire discussie over dit verlof is afgerond en duidelijkheid bestaat over de definitieve omvang en vergoeding van dit verlof, dan informeren wij hier natuurlijk over in een aparte publicatie. Voor nu kunt u alvast kennisnemen van ons nieuwsbericht over de uitbreiding van het ouderschapsverlof.
Heeft u vragen over de WIEG of over de voorstellen voor aanpassing van het ouderschapsverlof, dan is Vijverberg Advocaten & Adviseurs graag bereid u hierover te adviseren. U kunt contact met ons opnemen op 079-3631919.