Sinds 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) van toepassing. Nu worden de eerste wijzigingen op de wet voorgesteld, waarbij de regels nog strikter worden.
Wat betekent deze wet voor topfunctionarissen?
De WNT is onder meer van toepassing op de hoogste functionarissen in een onderneming in de publieke of semipublieke sector, dus degene die dagelijks leiding geeft aan de gehele organisatie of instelling en de hoogste ondergeschikten. De kern van de WNT is dat de bezoldiging van topfunctionarissen wordt gemaximeerd tot de Balkenende-norm. Deze norm is vastgesteld op 130% van een ministersalaris en is voor 2014 bepaald op € 230.474,-. Dit bedrag is opgebouwd uit de componenten: € 187.340,- aan beloning, € 8.263,- aan onkostenvergoedingen en € 34.871 aan pensioenbijdrage.
Is ná 1 januari 2013 een salaris overeengekomen dat boven het maximaal toegestane bedrag uitstijgt, dan is dit gedeelte onverschuldigd betaald en kan dit worden teruggevorderd. Is een winstdeling, bonus of andere vorm van variabele beloning overeengekomen, dan is deze overeenkomst nietig als daarmee het maximaal toegestane bedrag wordt overschreden. De WNT kent een overgangsregime, wat betekent dat bestaande bezoldigingsafspraken of ontslagregelingen maximaal vier jaar na inwerkingtreding van de wet worden gedoogd. De gevolgen van de WNT zullen dus op termijn pas echt merkbaar zijn.
Voorgenomen wijzigingen
Verlaging van het maximaal toegestane inkomen
Het kabinet wil dat topinkomens in de (semi)publieke sector maximaal 100% van het ministersalaris zijn. Dit staat in de kamerbrief van 1 november 2013 (kenmerk 2013-0000582115) inzake Topinkomensbeleid publieke en semipublieke sector. Daarnaast moeten die strengere normen gaan gelden voor alle medewerkers van (semi)publieke organisaties, niet alleen voor topfunctionarissen. Dit betekent dat niemand in de (semi)publieke sector meer kan verdienen dan een minister. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties bereidt een nieuw wetsvoorstel voor. Planning voor indiening van het wetsvoorstel is voorjaar 2014. De minister heeft eerder al in een brief van 10 juli 2013 aan de Tweede Kamer laten weten te verwachten dat de verlaging van de maximumnorm voor topfunctionarissen (van nu 130% naar 100% van een ministersalaris) per 1 januari 2015 kan gaan gelden. Ook zal deze maximumnorm later - nu genoemd 1 januari 2017 - gaan gelden voor alle overige functionarissen (tenzij er bijzondere redenen voor een uitzondering zijn).
Maximale ontslagvergoeding
De WNT bepaalt dat bestuurders van (semi)publieke instellingen wegens beëindiging van het
dienstverband maximaal één jaarsalaris, met een maximum van € 75.000,-, uitgekeerd mogen krijgen. Contractuele ontslagvergoedingen die boven het maximaal toegestane bedrag op grond van de WNT uitstijgen, zijn onverschuldigd betaald. Dit geldt echter niet als de hogere ontslagvergoeding het gevolg is van een uitspraak van een rechter. Hoewel de kantonrechter niet gebonden is aan de WNT, laat recente jurisprudentie zien dat de WNT normerend werkt bij de beoordeling van zaken die aan de rechter worden voorgelegd. Verschillende kantonrechters hebben in het afgelopen jaar bij het vaststellen van de ontslagvergoeding rekening gehouden met de maximering van de ontslagvergoeding.
Conclusie
- Veel topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector krijgen te maken met de gevolgen van een drastische inkomensdaling.
- Hoewel de rechter niet gebonden is aan de WNT, weegt de WNT wel mee bij het bepalen van de ontslagvergoeding.
- Bestaande afspraken over contractuele ontslagvergoedingen kunnen onder het overgangsrecht vallen.