De herfst komt eraan en het griepseizoen staat voor de deur. Dat betekent loopneuzen, hoesten, niezen en keelpijn. Klachten die ook passen bij corona. De Nederlandse overheid vraagt mensen met klachten die passen bij corona in thuisquarantaine te gaan.
Thuisquarantaine kan ook in andere gevallen gelden, namelijk: als iemand terugkomt uit een land met code oranje of rood, daadwerkelijk besmet is met corona, een huisgenoot heeft met corona of een huisgenoot heeft met zware klachten die passen bij corona en in afwachting is van een test.
Heeft iemand corona en kan hij daardoor niet werken, dan zijn de arbeidsrechtelijke gevolgen duidelijk: er is sprake van ziekte en er geldt een loondoorbetalingsplicht.
Maar hoe ga je als werkgever om met iemand die in thuisquarantaine zit maar niet ziek is en dus in principe kan werken? Verschillende situaties kunnen zich voordoen.
Thuiswerken
Veel werknemers hebben de mogelijkheid om thuis te werken en kunnen hun werkzaamheden goed vanuit huis doen. Die werknemers kunnen ook tijdens een periode van thuisquarantaine dus gewoon aan het werk. Doen deze werknemers het werk vanuit huis, dan houden zij ook recht op salaris. Dit ligt anders als de werknemer weigert zijn werk vanuit huis te doen, terwijl dat wel mogelijk is. Het wettelijke uitgangspunt is: geen arbeid, toch recht op loon tenzij het niet verrichten van werk in redelijkheid voor rekening van de werknemer behoort te komen. In het geval de werknemer wel thuis kan werken maar dat niet wil, is het niet verrichten van werk de bewuste keuze van de werknemer en daarom kan de werkgever stellen dat het niet werken voor rekening en risico van de werknemer behoort te komen. Voordat de salarisbetaling daadwerkelijk wordt gestopt adviseren wij de werknemer eerst te waarschuwen voor de consequentie.
Moet de werknemer in thuisquarantaine omdat één van zijn huisgenoten besmet is met corona, dan kan de werknemer ook kortdurend zorgverlof opnemen. De voorwaarde is wel dat de huisgenoot verzorging nodig heeft en de werknemer de enige is die deze zorg kan bieden. Tijdens het kortdurend zorgverlof moet de werkgever meestal 70% van het salaris doorbetalen. Wel kunnen hier in een cao andere afspraken over zijn gemaakt, zoals bijvoorbeeld in de Cao Gemeenten, de Cao SGO, de Cao SW, de Cao Rijk en Cao provinciale sector.
Geen mogelijkheid tot thuiswerken
De mogelijkheid om thuis te werken geldt niet voor iedereen. Onder andere de baliemedewerker, buitengewoon opsporingsambtenaar of toezichthouder hebben deze mogelijkheid niet. Hebben deze werknemers dan geen recht op doorbetaling van het salaris als zij in thuisquarantaine moeten? De onmogelijkheid om thuis te kunnen werken en de door de overheid opgelegde thuisquarantaine komen niet voor het risico van de werknemer. De kantonrechter Limburg heeft dit al bevestigd in een uitspraak. Werknemers die in thuisquarantaine moeten maar niet thuis kunnen werken, houden dus ook het recht op salaris.
Dit kan anders liggen als de werknemer in thuisquarantaine moet omdat hij naar een gebied vertrekt dat door het ministerie van Buitenlandse Zaken is aangemerkt als ‘oranje’ of ‘rood’. Was het gebied bij vertrek al rood of oranje, dan kan worden gesteld dat het niet kunnen werken veroorzaakt is door omstandigheden die voor risico van de werknemer behoren te komen waardoor hij in dat geval geen recht heeft op doorbetaling van het salaris. Het ministerie van Buitenlandse Zaken raadt immers af naar een gebied af te reizen met code oranje of rood. Bovendien weet de werknemer dan op voorhand al dat hij in thuisquarantaine moet bij terugkomst. Het is echter aan de werkgever om aan te tonen dat de werknemer dit risico genomen heeft. Het is verstandig in ieder geval een bericht onder de werknemers te verspreiden waarin dit uitgangspunt door de werkgever wordt bevestigd. De werknemer is dan vooraf over de gevolgen gewaarschuwd en er kan geen onduidelijkheid bestaan over het standpunt van de werkgever.
Reist de werknemer af naar oranje of rood gebied en wordt hij ziek doordat hij daar besmet raakt met het coronavirus, dan heeft de werknemer overigens wel recht op doorbetaling van het salaris. In dat geval is de werknemer namelijk ziek en de zieke werknemer heeft in principe recht op doorbetaling van het salaris.
Thuisquarantaine, maar toch naar kantoor?
Het is goed voorstelbaar dat de werknemer die geen recht heeft op doorbetaling van het salaris toch naar kantoor wil komen om te werken en zo toch recht te houden op de betaling van zijn salaris. Moet je een werknemer in dat geval toelaten op het werk? Nee! De werkgever is verantwoordelijk voor het bieden van een gezonde en veilige werkplek. Het toelaten van een werknemer op het werk terwijl hij in thuisquarantaine hoort te gaan, verhoogt het risico op besmettingen voor overige personeelsleden.
Conclusie
In de meeste gevallen heeft de werknemer recht op doorbetaling van het salaris. Dit is anders als het niet kunnen werken voor risico van de werknemer komt, zoals bijvoorbeeld het geval is als hij afreist naar een gebied dat door het ministerie van Buitenlandse Zaken als oranje of rood is aangemerkt.