Nadeelcompensatie

Als overheid kan je rechtmatig handelen en toch schadeplichtig zijn: wanneer de overheid in de uitoefening van haar publieke taak schade veroorzaakt die niet voor rekening van de benadeelde hoort te blijven spreken we in algemene zin over nadeelcompensatie.

Recht op nadeelcompensatie?

We moeten er allemaal rekening mee houden dat we wel eens schade lijden door rechtmatig handelen van de overheid. Alleen wanneer die schade uitstijgt boven het normaal maatschappelijk risico en de benadeelde in vergelijking met anderen onevenredig zwaar wordt getroffen, heeft hij in beginsel recht op tegemoetkoming in de schade die hij lijdt. 

Overheden worden in de praktijk geconfronteerd met een veelheid aan schadevergoedingsverzoeken: vanwege inkomstenderving van een bedrijf als gevolg van wegafsluitingen bijvoorbeeld.

Nadeelcompensatie

Omgevingsplannen en andere planologische besluiten kunnen schade veroorzaken. Wanneer de gemeenteraad een nieuw omgevingsplan wil vaststellen of een omgevingsvergunning wil verlenen waarbij wordt afgeweken van het omgevingsplan, is het denkbaar dat personen hierdoor schade lijden. In bepaalde gevallen komt die schade (meestal in de vorm van waardevermindering van een huis door bijvoorbeeld verslechterd uitzicht of een toename van geluid) voor gedeeltelijke vergoeding in aanmerking. Daarvoor dient een vergelijking gemaakt te worden tussen de waarde die het huis had onder het oude planologische regime en de waarde die het heeft onder het nieuwe planologische regime.

Onder de Omgevingswet geldt de verplichting om een externe adviescommissie of adviseur met taxatiekennis niet meer, maar de gemeente heeft nog steeds de mogelijkheid om een externe adviseur/taxateur te benoemen. 

Onze juristen hebben ruime ervaring in het afdoen van verzoeken om nadeelcompensatie. Zij treden regelmatig op als lid van de adviescommissie of als secretaris. Vragen? Neem vooral contact met ons op. 

Wij kunnen ook vooraf de risico’s op verzoeken om nadeelcompensatie voor u in kaart brengen door middel van een zogenaamde nadeelcompensatiescan van verschillende bouwprojectscenario’s. De uitkomst van de scan kan de keuze ten aanzien van de situering, grootte en hoogte van het project (positief) beïnvloeden. Ook staan wij u bij in bezwaar- en beroepsprocedures. Samen met u zoeken wij naar het best haalbare resultaat.

Normaal maatschappelijk risico 

Burgers mogen niet verwachten dat overheidsmaatregelen in geen enkel geval negatief voor hen zullen uitpakken. Alleen schade die uitgaat boven het normale maatschappelijke risico en die een benadeelde in vergelijking met anderen onevenredig zwaar treft, komt voor vergoeding in aanmerking. Van geval tot geval wordt bepaald wat de aftrek op de schadevergoeding moet zijn.

De Omgevingswet voorziet in een vast forfait voor een veelvoorkomend type schade. Bij indirecte schade die bestaat uit de waardevermindering van een onroerende zaak, wordt 4% van de waarde die de onroerende zaak had voor de nadelige ontwikkeling, aangemerkt als behorend tot het normale maatschappelijk risico. Daarmee komt deze schade niet voor vergoeding in aanmerking.

Schadevergoedingsovereenkomst

Als schade voor vergoeding in aanmerking komt vanwege een nieuwe ontwikkeling op initiatief van een particulier, kan het redelijk zijn de kosten die daarmee gepaard gaan te verhalen op de initiatiefnemer. De rechtspersoon waartoe het bestuursorgaan behoort dat nadeelcompensatie toekomt, kan met degene die de activiteit verricht overeenkomen dat de door het bestuursorgaan toe te kennen schadevergoeding en de daarmee samenhangende kosten geheel of gedeeltelijk voor rekening komen van degene die de activiteit verricht. Degene die de activiteit verricht en met wie een overeenkomst is gesloten, is belanghebbende bij het besluit tot toekenning van de schadevergoeding.

Advies over nadeelcompensatie

Heeft u juridische expertise nodig bij het beoordelen van een verzoek om nadeelcompensatie? Vraagt u zich af welke schade voor rekening van de aanvrager dient te blijven of in hoeverre inkomensschade, waardevermindering en immateriële schade, zoals achteruitgang van woongenot, voor tegemoetkoming in aanmerking komen? Of heeft u hulp nodig bij het afsluiten van een schadevergoedingsovereenkomst? Onze advocaten en adviseurs staan u graag bij en voorzien u van deskundig advies. Neem contact met ons op.