Informatieplicht bij dienstverleners: wat mag een partij verwachten?

Geschreven door: Zoë Blankestein

Dienstverlening is tegenwoordig niet meer weg te denken. Met één klik sluit een ondernemer online een overeenkomst, vaak zonder persoonlijk contact. Juist omdat deze klik juridisch bindend is, moet duidelijk zijn waarmee een partij instemt. 

In deze publicatie leggen wij uit wat artikel 6:230c van het Burgerlijk Wetboek inhoudt en op welke wijze deze bepalingen voor partijen van toepassing zijn. 

Welke informatie moet een dienstverrichter vooraf verstrekken?

De gebruiker van algemene voorwaarden moet de wederpartij in beginsel een redelijke mogelijkheid bieden om voor of bij het sluiten van de overeenkomst van de algemene voorwaarden kennis te nemen. Dit wordt ook wel de informatieplicht genoemd. Hoofdregel is dat aan de wederpartij van de gebruiker een redelijke mogelijkheid is geboden om van de algemene voorwaarden kennis te nemen op het moment dat de algemene voorwaarden aan de wederpartij ter hand zijn gesteld voorafgaand aan of op het moment dat de overeenkomst wordt gesloten.

Voor dienstverrichters geldt een lichter regime. Artikel 6:230c van het Burgerlijk Wetboek geeft vier mogelijkheden waarop de dienstverrichter de algemene voorwaarden ter beschikking  kan stellen. Dit naar eigen keuze van de dienstverrichter. De mogelijkheden zijn:

• De dienstverrichter verstrekt de algemene voorwaarden op eigen initiatief;
• De voorwaarden zijn gemakkelijk toegankelijk op de plaats waar de dienst wordt verricht of de overeenkomst wordt gesloten;
• De voorwaarden zijn eenvoudig elektronisch toegankelijk en zijn duidelijk vindbaar op een door de dienstverrichter aangekondigd adres. Bijvoorbeeld door het noemen van een website;
• Het meezenden van de algemene voorwaarden met alle documenten waarin de dienst in detail wordt beschreven.

Hoe mag een partij de algemene voorwaarden delen via een hyperlink?

In de praktijk maken dienstverrichters vaak gebruik van een hyperlink om partijen naar de algemene voorwaarden te verwijzen. Dit is toegestaan, mits de hyperlink duidelijk herkenbaar is en direct leidt naar de juiste voorwaarden. Een algemene verwijzing naar een website zonder directe link is niet genoeg. Het moet niet zo zijn dat de wederpartij zelf op zoek moet gaan naar de algemene voorwaarden. 

Belangrijk is ook dat de wederpartij de algemene voorwaarden kan opslaan. Bijvoorbeeld als een PDF op een duurzame drager. De wederpartij kan de voorwaarden dan op een later moment opnieuw bekijken. De wet eist niet dat de wederpartij deze algemene voorwaarden ook echt leest. Van belang is dat de mogelijkheid geboden is. Een hyperlink die alleen opent zonder downloadmogelijkheid voldoet daarom niet. Veel websites bieden daarom een apart document of een pop-up aan, zodat de wederpartij de algemene voorwaarden direct ziet en kan downloaden. 

Wanneer is sprake van een dienstverrichter? 

Uit de overwegingen bij de Dienstenrichtlijn blijkt dat het begrip dienst breed en ruim is. Of een bepaalde activiteit kwalificeert als dienst, moet daarom per individueel geval worden beoordeeld. Daarbij wegen alle relevante kenmerken van die activiteit mee. 

De Hoge Raad gaf in zijn arrest van 2 juni 2023 meer duidelijkheid over deze ruimere benadering. In dat arrest staat de vraag centraal voor welke partijen de lichtere informatieplicht van artikel 6:230c Burgerlijk Wetboek precies geldt.

Het ging in deze zaak om een geschil tussen een groothandel en een ondernemer. De groothandel en de ondernemer hadden een zuiver zakelijke relatie, waarbij de groothandel vlees leverde aan de onderneming. Er ontstaat een conflict over de betaling van de geleverde goederen. De groothandel stelt zich op het standpunt dat zij niet als dienstverrichter kan worden aangemerkt, omdat zij uitsluitend goederen levert als groothandel. Volgens de groothandel werd telkens een koopovereenkomst gesloten, zonder dat er sprake was van dienstverlening. 

Het gerechtshof Amsterdam legt deze vraag voor aan het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: HvJ EU). In zijn arrest verwijst de HvJ EU naar de definities en overwegingen uit de Dienstenrichtlijn. Het Hof oordeelt dat ook detailhandel in goederen, zoals het verkopen van schoonmaakproducten of kleding, een dienst kan vormen in de zin van die richtlijn. 

De Hoge Raad neemt deze uitleg over en concludeert dat een groothandel,  wanneer deze valt binnen de werkingssfeer van de Dienstenrichtlijn, in dat geval moet voldoen aan de wettelijke verplichtingen die gelden voor dienstverrichters.

Conclusie 

Artikel 6:230c Burgerlijk Wetboek verplicht dienstverrichters om duidelijk en zorgvuldig te handelen richting de wederpartij. De wet staat elektronische communicatie toe, maar stelt als voorwaarde dat alle informatie gemakkelijk vindbaar en op te slaan is. 

Een dienstverrichter voldoet aan deze verplichting wanneer hij de algemene voorwaarden duidelijk en goed zichtbaar aanbiedt op de plaats waar hij zijn dienst levert of de overeenkomst sluit. De dienstverrichter kan de voorwaarden ook op een andere manier delen, bijvoorbeeld door ze op zijn website te publiceren of toe te voegen aan de documentatie waarin de dienstverlener de dienst nader beschrijft.

Heeft u vragen over de informatieplicht of twijfelt u of artikel 6:230c Burgerlijk Wetboek op uw onderneming van toepassing is? Vijverberg Advocaten & Adviseurs helpt u graag verder. Neem contact op met een van onze specialisten.