Het belang van goede, eigen, algemene voorwaarden is groot, maar het is net zo belangrijk om bij het afsluiten van een overeenkomst de algemene voorwaarden van de ander te bestuderen en eventueel af te wijzen. In het arrest van de Hoge Raad van 21 september 2007 (LJN: BA9610, slaagt een beroep op een beperking van de aansprakelijkheid. De betreffende leverancier hoefde hierdoor maar een (klein) deel van de veroorzaakte schade te vergoeden. In aanvulling op onze update 'Welke algemene voorwaarden zijn van toepassing?' besteden wij in deze update aandacht aan het belang van het kennen van de algemene voorwaarden van de wederpartij en de mogelijkheid hier eventueel bezwaar tegen aan te tekenen.
Zie ook onze vorige update Welke algemene voorwaarden zijn van toepassing?
Casus
Een leverancier levert een installatie die in de praktijk ondeugdelijk blijkt. De schade bedraagt circa € 230.000,-. De leverancier beroept zich op zijn algemene voorwaarden waarin is bepaald dat hij slechts aansprakelijk is voor schade voor zover deze door de aansprakelijkheidsverzekering wordt gedekt. De leverancier is van mening dat hij niet verplicht is om de volledige schade te vergoeden, maar slechts het bedrag dat door de verzekering wordt uitgekeerd (€ 113.445,-). De koper is het hier niet mee eens.
Beoordeling
De Hoge Raad wijst er op dat de leverancier op enig moment een offerte heeft uitgebracht. In deze offerte zijn de algemene voorwaarden van de leverancier van toepassing verklaard op alle aanbiedingen en staat vermeld dat op verzoek een exemplaar van de algemene voorwaarden zal worden toegezonden. Enige tijd later stuurt de leverancier een offertebevestiging aan de koper met de vermelding dat een exemplaar van de algemene voorwaarden is bijgevoegd. De koper tekent de offertebevestiging voor akkoord.
Als de leverancier zich op zijn algemene voorwaarden beroept, zegt de koper dat de algemene voorwaarden niet bij de offerte waren gevoegd. De Hoge Raad wijst er echter op dat de koper dit destijds niet aan de leverancier te kennen heeft gegeven. Ook heeft hij destijds geen bezwaar gemaakt tegen de toepasselijkheid van de algemene voorwaarden van de leverancier.
Vervolgens stelt de koper zich op het standpunt dat de voorwaarde dat de leverancier niet verplicht is om de volledige schade te vergoeden, maar slechts het bedrag dat door de verzekering wordt uitgekeerd, onredelijk bezwarend is en daarom vernietigd dient te worden (artikelen 6:233 en 6:234 BW).
De Hoge Raad wijst er wederom op dat de leverancier in de offerte had verwezen naar zijn algemene voorwaarden. In de offertebevestiging stond dat de algemene voorwaarden als bijlage waren bijgevoegd, de offertebevestiging was door de koper ondertekend en de koper heeft de leverancier destijds op geen enkele wijze laten weten dat de algemene voorwaarden niet waren aangetroffen. Ook heeft de koper niet expliciet aangegeven de algemene voorwaarden van de leverancier niet te aanvaarden. Deze feiten gezamenlijk leiden tot de conclusie dat de algemene voorwaarden van de leverancier tijdig ter hand waren gesteld, waardoor de koper tijdig kennis van deze algemene voorwaarden kon nemen en de koper dus had kunnen aangeven deze algemene voorwaarden niet te accepteren. Nu de koper dit achterwege heeft gelaten, komt de Hoge Raad tot het oordeel dat de bepaling (inzake de beperking van de aansprakelijkheid) niet vernietigd moet worden.
Kortom: de leverancier kan met succes een beroep doen op zijn algemene voorwaarden, inclusief de bepaling dat hij niet verplicht is om de volledige schade te vergoeden, maar slechts het bedrag dat door de verzekering wordt uitgekeerd.
Conclusie
Ga nooit zonder nadere bestudering akkoord met de algemene voorwaarden van de ander. Het is verstandig de algemene voorwaarden waarnaar in een offerte wordt verwezen, goed te lezen. Maak eventueel bezwaar tegen de toepassing van deze algemene voorwaarden (in zijn algemeenheid of tegen specifieke bepalingen). Hiermee wordt voorkomen dat in een later stadium blijkt dat de schade die de wederpartij veroorzaakt maar ten dele wordt vergoed.
Daarnaast is het voor overheidsorganisaties van belang om zelf te beschikken over duidelijke algemene voorwaarden en deze van toepassing te verklaren op alle aangevraagde offertes. De mogelijkheden voor de ander om zijn eigen algemene voorwaarden van toepassing te verklaren worden hierdoor namelijk beperkt.
Tip
Neem in alle correspondentie, inclusief e-mailberichten, een standaardtekst op waarin wordt aangegeven dat de eigen algemene voorwaarden van toepassing zijn op alle opgevraagde offertes en eventueel hieruit voortvloeiende overeenkomsten. Wijs de algemene voorwaarden van de wederpartij op voorhand af en vraag een offerte nooit mondeling aan.