Hoge Raad: geen loonheffing op letselschadevergoeding bij dienstongeval vrijwillige brandweer

In zijn uitspraak van 25 maart 2022 oordeelt de Hoge Raad dat een vergoeding voor immateriële schade en verlies aan arbeidskracht als gevolg van een dienstongeval  in beginsel niet als loon moet worden aangemerkt. Daarom moet op de vergoeding geen loonheffing worden ingehouden (ECLI:NL:HR:2022:444). Hiermee vernietigt de Hoge Raad de uitspraak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, dat oordeelde dat op de aan een vrijwillige brandweerman toegekende letselschadevergoeding wel loonheffing moest worden ingehouden.

De casus

Een vrijwilliger bij de brandweer is betrokken geraakt bij een ongeval en houdt daaraan blijvend letsel over. Op grond van de arbeidsvoorwaarderegeling heeft de veiligheidsregio een ongevallenverzekering afgesloten voor brandweervrijwilligers, die voorziet in een uitkering bij blijvende arbeidsongeschiktheid als gevolg van een dienstongeval. De vrijwilliger ontvangt die uitkering onder inhouding van loonheffing. Vervolgens rijst de vraag of inderdaad loonheffing moet worden ingehouden over de uitkering.

Het oordeel

Het gerechtshof overweegt dat de vrijwilliger het recht op de uitkering ontleent aan een rechtspositionele regeling, zodat de uitkering tot het loon behoort. Volgens het hof vinden alle uitkeringen die voortvloeien uit een rechtspositieregeling hun grond in de dienstbetrekking, ook als sprake is van een publiekrechtelijke dienstbetrekking, en moet dus loonheffing worden geheven. 

De Hoge Raad maakt korte metten met de uitspraak van het Hof. Hoofdregel is dat vergoedingen van immateriële schade en verlies aan arbeidskracht niet als loon worden aangemerkt. Dit is slechts anders als de werkgever een hogere vergoeding aan zijn erkenning van de aansprakelijkheid verbindt dan rechtstreeks uit die aansprakelijkheid voortvloeit. Over ‘het meerdere’ moet dan wel loonheffing worden ingehouden. De overheidswerkgever heeft hierin overigens volgens de Hoge Raad geen andere positie dan een particuliere werkgever.