Eerder dit jaar oordeelde het gerechtshof Amsterdam in een procedure tussen vakbond FNV en Deliveroo dat de bezorgers van het maaltijdbezorgingsbedrijf werkzaam zijn op basis van een arbeidsovereenkomst (ECLI:NL:GHAMS:2021:392). Dat betekent dat de bezorgers de rechten hebben die bij een arbeidsovereenkomst horen. Het is vervolgens niet lang stil geweest, want de volgende uitspraak omtrent (schijn)zelfstandigheid en werknemerschap heeft zich inmiddels voorgedaan.
De rechtbank Amsterdam heeft gisteren namelijk geoordeeld – in een zaak die tegen Uber was aangespannen door vakbond FNV – dat chauffeurs die zich in persoon met Uber hebben verbonden en die via de Uber-app passagiers vervoeren, onder de CAO Taxivervoer vallen (ECLI:NL:RBAMS:2021:5029). De rechtsverhouding tussen Uber en deze chauffeurs voldoet namelijk aan alle kenmerken van een arbeidsovereenkomst.
De vakbond FNV was naar de rechter gestapt omdat er volgens FNV tussen Uber en deze chauffeurs sprake zou zijn van een arbeidsovereenkomst. Dat Uber, zoals het bedrijf zelf stelt, slechts een platform biedt waar zelfstandige chauffeurs en hun klanten elkaar kunnen ontmoeten, klopt volgens FNV niet. De betrokkenheid van Uber is veel groter, stelde de FNV: het bedrijf organiseert de vervoersdiensten tot in detail.
De rechtbank Amsterdam is het met de FNV eens. De rechtsverhouding tussen Uber en de chauffeurs voldoet aan alle kenmerken van een arbeidsovereenkomst: arbeid, loon en gezag. Van de Uber-app gaat namelijk een disciplinerende en instruerende werking uit, en een financiële stimulans. Zodra de chauffeurs gebruik maken van de app zijn zij onderworpen aan de werking van het door Uber ontworpen en eenzijdig door haar te wijzigen algoritme. De chauffeurs vallen daarmee onder het “modern werkgeversgezag” dat Uber via de app uitoefent.
De uitspraak betekent dat Uber verplicht is de cao op de arbeidsovereenkomsten van deze chauffeurs toe te passen, in de periodes dat de cao algemeen verbindend is verklaard. Daarmee kunnen deze chauffeurs in bepaalde gevallen aanspraak maken op achterstallig salaris. Daarnaast moet Uber aan FNV een schadevergoeding van 50.000 euro betalen vanwege het niet nakomen van de CAO Taxivervoer.