Natuurvergunningen gedeeltelijk intrekken? Afdeling bestuursrechtspraak biedt handvatten

Wat moet je als bevoegd gezag motiveren als je een verzoek om een natuurvergunning in te trekken afwijst? Daarover gaf de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State op 2 juli 2025 duidelijkheid in twee interessante uitspraken. De uitkomst? Een generieke onderbouwing volstaat niet. Het draait om gebiedsspecifiek motiveren – en goed ook.

De praktijk: twee vergelijkbare verzoeken, twee verschillende uitkomsten

In beide zaken vroegen natuurorganisaties om natuurvergunningen gedeeltelijk in te trekken: in Noord-Brabant ging het om een varkenshouderij in Esbeek, in Gelderland om een geitenhouderij in Hurwenen. Beide provinciebesturen wezen de verzoeken af, onder verwijzing naar landelijke en provinciale stikstofmaatregelen. Toch leidde dat niet tot dezelfde uitkomst.

De Afdeling oordeelde dat Gelderland zijn zaak goed op orde had: het provinciebestuur had helder gemaakt welke maatregelen waren getroffen en waarom deze voldoende waren voor het Natura 2000-gebied ‘Rijntakken’. In Noord-Brabant was die onderbouwing onvoldoende: het bleef te vaag welke daling van stikstofdepositie nodig was voor Kempenland-West en hoe die bereikt zou worden. Het provinciebestuur moet het verzoek daarom vóór 1 december 2025 opnieuw beoordelen.

Wat betekent dit voor overheden?

Voor wie bevoegd gezag is bij verzoeken om natuurvergunningen (deels) in te trekken, is de boodschap duidelijk. Je kunt niet volstaan met een algemene verwijzing naar stikstofmaatregelen. Je moet per Natura 2000-gebied uitleggen:

• welke daling van stikstofdepositie noodzakelijk is;
• welke maatregelen daarvoor (gaan) zorgen;
• en binnen welke termijn die daling wordt gerealiseerd.

Dus: gebiedsspecifiek motiveren, met aandacht voor de kenmerken en ecologische behoeften van het betrokken Natura 2000-gebied.

Onze tip?

Zorg voor een helder en navolgbaar spoor in je besluitvorming. Laat zien dat je weet wat het gebied nodig heeft en hoe je daaraan bijdraagt. Wil je sparren over hoe je zo’n onderbouwing inricht? Of wil je je voorbereiden op de toegenomen aandacht voor intrekkingsverzoeken? Neem gerust contact met ons op. We denken graag met je mee.