Nieuwe regels op komst voor aanpak probleemwolven: internetconsultatie gestart

Sinds 9 mei 2025 is de internetconsultatie geopend voor het Besluit bescherming wolf en goudjakhals. De aanleiding? De wolf is terug in Nederland en dat leidt steeds vaker tot spannende of zelfs gevaarlijke situaties. Denk aan aanvallen op vee of wolven die zich wel erg weinig aantrekken van mensen. De huidige regels schieten in zulke gevallen tekort. Met dit nieuwe besluit wil de overheid daar verandering in brengen.

Wat verandert er?

Door een recente wijziging op Europees niveau heeft de wolf sinds 7 maart 2025 een lagere beschermingsstatus. In plaats van ‘strikt beschermd’, is de wolf nu gewoon ‘beschermd’. Dat biedt juridisch meer mogelijkheden om in te grijpen als het nodig is – mét behoud van de soort. De goudjakhals valt al onder deze status, maar is in Nederland nog niet beschermd. In Nederland wordt deze wijziging door vertaald naar onze eigen regelgeving, waarbij ook de goudjakhals wordt opgenomen.

Concreet betekent dit dat de wolf en goudjakhals worden toegevoegd aan bijlage IX van het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal). Hierdoor gelden voor hen de regels van artikel 11.54 Bal. Dat artikel schrijft voor dat een vergunning nodig is voor:

• het opzettelijk doden van deze dieren;
• het opzettelijk vangen ervan;
• het beschadigen of vernielen van hun voortplantings- of rustplaatsen.

Opvallend: het verstoren van een wolf, bijvoorbeeld door hem met harde geluiden te verjagen, is straks géén vergunningplichtige handeling meer. Dat kan dus sneller en eenvoudiger worden ingezet, zolang de schade voor het dier maar wordt beperkt (zorgplicht, artikel 11.27 Bal).

Sneller ingrijpen bij probleemwolven

Er komt ook een versoepeling voor het doden of vangen van zogenoemde ‘probleemwolven’. Denk aan wolven die agressief reageren op mensen of zelfs aanvallen. In dat soort situaties mag straks sneller worden gehandeld. In het ontwerpbesluit is daarvoor een nieuw artikel opgenomen: 8.74la Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl). Daarin staat wanneer een wolf als probleemwolf geldt en wat er dan mag.

Als aan de criteria voor een probleemwolf wordt voldaan, gaat de wetgever er automatisch vanuit dat:

• er noodzaak is om in te grijpen;
• en dat er geen minder ingrijpende alternatieven zijn.

Hiermee zijn al twee van de drie eisen voor vergunningverlening afgevinkt. Vergunningen op grond van dit artikel mogen alleen worden verleend door deskundigen die door de provincie zijn aangewezen.

Wolvendeskundige verplicht onderdeel van vergunningverlening

Tot slot verplicht het ontwerpbesluit dat bij elke vergunning voor het doden of vangen van een wolf een wolvendeskundige wordt geraadpleegd. Deze deskundige, aangewezen door gedeputeerde staten, moet vaststellen of het daadwerkelijk om een probleemwolf gaat. Of dat vangen nodig is voor bijvoorbeeld zenderonderzoek of verplaatsing naar een ander leefgebied.

Reageren op de internetconsultatie kan tot 6 juni 2025

Heeft u vragen over de juridische implicaties van deze wijziging voor uw organisatie of gebied? Neem dan gerust contact met ons op. Onze specialisten op het gebied van omgevingsrecht en natuurbeschermingsrecht helpen u graag verder.