Zo kijken rechters naar uw arbeidsrelatie

Een overeenkomst van opdracht of is toch sprake van een arbeidsovereenkomst? Wij ontvangen veel vragen van klanten om overeenkomsten na te kijken en te adviseren hoe  om te gaan met mogelijk onbedoelde arbeidsovereenkomsten. In dit bericht behandelen wij twee uitspraken over schijnzelfstandigheid. In deze twee recente uitspraken geven rechters aan de hand van de Deliveroo-criteria antwoord op de vraag: is er sprake van een arbeidsovereenkomst?

Hoe zat het ook alweer?

In de zaak tegen Deliveroo oordeelt de Hoge Raad dat de zzp’ers die zij inhuurden feitelijk in loondienst waren. Zij werkten dus op basis van een arbeidsovereenkomst. Het maakte daarbij niet uit dat zij op papier een overeenkomst van opdracht hadden. Wezen gaat namelijk voor de schijn.

Het arrest brengt mee dat voor de kwalificatie van een arbeidsovereenkomst alle omstandigheden van het geval in onderling verband bezien van belang zijn. In deze uitspraak geeft de Hoge Raad een tiental gezichtspunten die daarbij helpen.

Met behulp van deze gezichtspunten oordelen de rechters in onderstaande zaken of er tussen partijen een arbeidsovereenkomst bestaat.

Zzp’ende beveiliger?

In ECLI:NL:GHSHE:2025:756 beantwoordt het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch deze vraag positief. Het gaat hier om een beveiliger die op basis van een ‘zzp servicemedewerker contract’ is gaan werken. Hij stuurt facturen vanuit zijn ‘eenmanszaak’ en maakt gebruik van de kleine ondernemingsregeling (KOR). Toch is er geen sprake van een overeenkomst van opdracht. Het hof kent daarbij gewicht toe aan de volgende omstandigheden:

• Beveiliger presenteert zich naar buiten toe niet als ondernemer die werkzaam is geweest voor meerdere opdrachtgevers. Het feit dat hij is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel doet hier niets aan af;
• Door de samenstelling van de organisatie en werkzaamheden  is er niet veel in te bedden. Aan dit criterium komt dan ook nauwelijks gewicht toe; Er is sprake van instructiebevoegdheid. De beveiligers werden ‘getagd’ en voorafgaand aan een dienst is er een daginstructie;
• Beveiliger draagt de bedrijfskleding van de organisatie;
• Er is geen beding dat vervanging mogelijk maakt.

Op basis van deze gegevens oordeelt het hof dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Voor de beveiliger, die nu kwalificeert als werknemer, betekent dit dat hij bescherming geniet die voortvloeit uit het ontslagrecht. Het hof is dan ook van mening dat het ontslag op staande voet niet rechtsgeldig is. In het licht van alle omstandigheden is deze sanctie te zwaar.

Sociaal werknemer?

In uitspraak ECLI:NL:RBDHA:2025:10549 neemt de zaak een andere wending. De kantonrechter oordeelt hier dat er juist géén sprake is van een arbeidsovereenkomst. Verweerster in deze zaak heeft van een aantal gemeenten de opdracht gekregen de noodopvang voor Oekraïners te organiseren. De verzoeker is werkzaam als sociaal werker onder een eigen handelsnaam. Tussen partijen bestaat een overeenkomst van opdracht.

In februari van dit jaar stuurt de zzp’er een brief aan zijn opdrachtgever waarin hij meedeelt dat er een grote kans is dat hij als werknemer wordt aangemerkt. Dit zou een aanzienlijke claim meebrengen. De zzp’er verzoekt de kantonrechter daarom een veroordeling tot betaling van een salaris en een aantal andere zaken die bij een arbeidsovereenkomst komen kijken. De kantonrechter is het echter niet met de zzp’er eens en stelt dat er wel degelijk sprake is van een overeenkomst van opdracht. De volgende omstandigheden acht hij daartoe relevant:

• Het noodhulpprogramma had een tijdelijk karakter. Verlenging van het te verrichten werk was afhankelijk van gemeentebesluiten;
• De zzp’er heeft aangegeven niet bij opdrachtgever in dienst te willen treden;
• De zzp’er heeft zelf een overeenkomst van opdracht met een eigen logo voorgesteld. Ook hebben partijen onderhandeld over het tarief;
• Verzoeker stuurde facturen op basis van dit uurtarief. De hoogte hiervan bedraagt € 55,- per uur. Van loonstroken werd geen gebruik gemaakt;
• Het ondernemersrisico voor de zzp’er is groter dan dat van een werknemer;
• De zzp’er heeft zich verder als ondernemer gedragen. Dit volgt uit zijn inschrijving in het handelsregister, het factureren namens zijn handelsnaam, het feit dat hij op LinkedIn vermeldt dat hij voor verschillende opdrachtgevers werkzaam is en over een eigen website beschikt.

Alles overwegend oordeelt de kantonrechter daarom dat er sprake is van een overeenkomst van opdracht. 

Tot slot

Bovenstaande zaken tonen aan hoe lastig het kan zijn om een overeenkomst van opdracht en een arbeidsovereenkomst van elkaar te onderscheiden. Als u twijfelt hoe uw arbeidsrelatie zich kwalificeert of wellicht een training wilt organiseren om op de hoogte te zijn van alle ins en outs, dan kunt u contact opnemen met een van onze advocaten of adviseurs. Wij zijn hierin gespecialiseerd en helpen u graag verder.